خلاصه ضرورت اجرای طرح

بیماریهای قلبی-عروقی (CVD) شایعترین علت مرگ در جهان هستند. ۱۷.۹ میلیون نفر در سال ۲۰۱۹ به علت CVD جان خود را از دست دادند که ۳۲ % کل علل مرگ و میر را تشکیل میدهد. در این میان، بیماریهای عروق خونی با قطر کم (small diametervessel diseases/SVD) بیشترین سهم از این مرگها را دارند؛ به گونه ای که سالانه بیشتر از ۴.۲ میلیون نفر نیازمند گرافت عروقی اتولوگ هستند. متاسفانه گرافت عروقی اتولوگ نرخ شکست زیادی دارد و همچنین، در حدود 3/1 بیماران به گرافت اهدایی مناسب دسترسی ندارند. در این افراد، ضرورت استفاده از گرافتهای عروقی مهندسی بافت شده(tissue-engineered vascular grafts/TEVG) سنتتیک مبرهن میشود. اما TEVG هم محدودیتهای خود را دارد، از جمله: وجود تنگی رگی، ایجاد ترومبوز و سختی در تهیه گرافت. یک پاسخ جایگزین برای مشکل پیش رو، استفاده از عروق دسلولاره و گرافت آنها است. استفاده از ورید صافنوس به عنوان گرفت در مدلهای حیوانی امری سابقه دار است که ۶۰ % موفقیت تا ۱۰ سال پس از جراحی را نشان می دهد. برای نمونه، ورید صافنوس رایجترین رگ استفاده شده به عنوان گرافت در بایپس شریان کرونری هستند. در این طرح، ما ورید صافنوس را از خرگوشها استخراج میکنیم و آن را دسولاره میکنیم تا داربست سلولی مناسب ایجاد شود. از بافت حاصل میتوان در گرافت عروق با قطر کم استفاده کرد. گرافت حاصل در رگ کاروتید همان خرگوش implant میشود. انتظار میرود سلولهای اپیتلیال و عضله صاف به رگ مهاجرت کنند و patency گرافت حاصل با گرافت اتولوگ برابری کند. در صورت موفقیت این طرح، گام بزرگی در جهت و رفع کمبودهای فعلی در گرافت عروقی پیموده میشود.

مجری طرح: دکتر عبدالمحمد کجباف زاده / دکتر محمدرضا میرزاآقایان / سید امیر سید شنوا / رادمهر شاهوردی

سال شروع: 1403